Ba ngày sau trận mưa lũ lịch sử, con đường vào bản Nậm Há 1, xã Noong Hẻo, huyện Sìn Hồ (Lai Châu) vẫn còn nhiều điểm sạt lở chưa khắc phục được. Đoạn đường hơn 3 km từ trung tâm xã vào bản chỉ toàn là bùn đất, cây cối ngổn ngang với giao thông hoàn toàn bị chia cắt. Muốn vào tận bản, chỉ còn cách đi bộ, băng rừng nhiều giờ chứ không có phương tiện gì khác. Trận mưa lũ kéo dài nhiều ngày qua khiến 5 người dân trong bản bị cuốn trôi khi đi làm rẫy, đến nay mới tìm thấy một người.
Nhặt những hòn sỏi đắp bờ để nắn dòng chảy khỏi sạt vào vạt đồi còn lại của gia đình, anh Quàng Văn Ô (ở bản Nậm Há 1) cho biết: “Trước khi đợt lũ quét xảy ra ở trên địa bàn có 3 ngày mưa lớn. Lúc lũ quét đổ về tôi đang làm nương ở ven suối. Nghe thấy tiếng ầm ầm tôi gọi vợ con chạy thật nhanh lên chỗ cao, may mắn giữ được tính mạng nhưng toàn bộ ruộng nương, tài sản của gia đình đã bị cuốn trôi theo dòng nước lũ”.
Anh Lò Văn Thâng có con Lò Văn Kiếm sinh năm 2003 bị thiệt mạng do sạt lở đất. Gạt nước mắt anh Thâng kể 6 năm nay gia đình có làm một cái lán trên sườn núi cạnh con suối để nuôi lợn, gà cùng mấy con trâu ở cách chân núi khoảng 100m. Ngày 24/6, tôi bảo con đi chăn trâu. Khoảng 14h, nó gọi điện bảo tôi là núi sạt vào hết ruộng lúa bảo tôi qua xem. Tới nơi thấy con dính mưa ướt nhẹp, tôi bảo đi tắm, thay quần áo nhưng đừng có ngủ vì nếu sạt lở nhiều thì còn gọi bố. Nói rồi người bố đi ra cách đó khoảng 500 m để tìm cách khơi mương nước bị đất sạt vào. Được một lúc, một tiếng nổ lớn đánh ầm một cái rồi nửa quả núi đổ ầm ầm về phía lán. Trong tích tắc, dòng bùn đất khổng lồ đổ xuống san phẳng hết cả một khu rộng lớn. Sau 3 ngày nhờ các lực lượng chức năng tìm kiếm, hôm nay mới tìm thấy thi thể cháu. Đau xót quá. Gia đình vô cùng cảm ơn sự sẻ chia kịp thời của Trung ương Hội CTĐ Việt Nam đối với gia đình tôi.
Phía sau căn nhà anh Thâng là nhà anh Lò Văn Xanh (34 tuổi). Anh Xanh là người vừa có vợ và đứa con trai 14 tuổi mất tích vì lũ cuốn. Hôm vợ anh cùng cậu con trai Lò Văn Dũng (14 tuổi) gặp nạn là lúc hai mẹ con lên rẫy, còn anh đi làm đất gieo mạ ở cánh đồng khác. Khoảng 14h20 ngày 24/6, hai vợ chồng còn gọi điện cho nhau, nghe vợ bảo mưa lớn, bùn đất từ trên núi sạt xuống làm tắc đường mương dẫn vào ruộng nên hai mẹ con ra đào thông bãi đất chèn vào ruộng.
“Mình bảo vợ mưa lớn thì vào lán trại tránh đi, sau rồi làm. Một tiếng sau gọi lại cho vợ thì không được. Nghe tin vợ con bị lũ cuốn, ban đầu tôi không tin. Tôi chạy về nhưng nước suối dâng cao, chảy xiết nên không qua được, giờ thì không biết giờ vợ con nằm ở đâu”, anh Xanh xót xa.
Cuối bản Nậm Há 1, chị Lò Thị Tươm cũng đang trông chờ lực lượng cứu nạn tìm thấy thi thể bố Lò Văn Phim (45 tuổi) và em gái 10 tuổi Lò Thị Tăm. Bố và em gái Tươm cũng là nạn nhân bị nước lũ cuốn mất tích nhiều ngày nay.
Ông Lò Văn Bở, Chủ tịch Hội Cựu chiến binh xã Noong Hẻo (Sìn Hồ), cho biết hơn 30 năm nay mới thấy lại một trận lũ lịch sử, gây thiệt hại đến người và tài sản như vậy. Toàn xã có 15 thôn với hơn 6.000 nhân khẩu, riêng bản Nậm Há 1 chỉ có hơn 300 nhân khẩu, đa phần họ làm lúa và nương rẫy. Mỗi vụ mùa xong người dân thường đưa nông sản lên lán trên núi để chăn nuôi nên khi xảy ra sự cố ngoài việc 5 người mất tích thì toàn bộ tài sản cũng mất sạch, nhiều người trắng tay.
Chủ tịch xã Noong Hẻo Lù Văn Cưởi cho biết xã là một trong những nơi chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của trận mưa lũ toàn huyện Sìn Hồ. “Chính quyền địa phương cùng lực lượng công an, bộ đội, cảnh sát cơ động được tỉnh huy động xuống để tìm kiếm thi thể các nạn nhân xẩu số bị đất đá vùi lấp, lũ cuốn mất tích nhưng chưa có kết quả do khối lượng đất đá quá lớn”, ông Cưởi nói.
Theo ông Hà Quý Trọng - Chánh Văn phòng UBND huyện Sìn Hồ (Lai Châu): Để tìm kiếm những người còn mất tích, huyện này đã huy động hơn 100 người gồm dân quân tự vệ, công an, bà con nhân dân,... Tuy nhiên, do giao thông bị chia cắt nên không thể đưa máy móc vào hiện trường, các lực lượng buộc phải dùng những dụng cụ thủ công như cuốc, xẻng,... để tìm kiếm những người mất tích nói trên. Cũng theo ông Trọng, hiện nay trên địa bàn huyện Sìn Hồ nhiều xã vẫn bị chia cắt vì một số tuyến đường đất đá sạt lở xuống. Ngành chức năng địa phương đang nỗ lực huy động máy móc để khắc phục những điểm sạt lở này.
Đến hôm nay (27/6), số người chết và mất tích do lũ quét gây ra ở tỉnh Lai Châu đã tăng lên con số 25 người (16 người chết trong đó, huyện Sìn Hồ 11 người, Than Uyên 2 người và Nậm Nhùn 2 người, Mường Tè 1 người). Bên cạnh đó, còn 9 người bị mất tích (Sìn Hồ 6 người, Mường Tè 2 người, Tam Đường 1 người). Tổng thiệt hại về kinh tế ước tính khoảng 314,276 tỷ đồng, công tác tìm kiếm cứu hộ gặp khó khăn do một số tuyến đường bị chia cắt.
Ông Trần Sỹ Pha – Phó Trưởng Ban Quản lý thảm họa Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam thăm hỏi, động viên bà con xã Noong Hẻo, huyện Sìn Hồ, Lai Châu
Ông Trần Sỹ Pha, Phó Trưởng Ban Quản lý thảm họa Trung ương Hội Chữ thập đỏ Việt Nam cho biết: Tình hình mưa lũ và thiệt hại gây ra tại Lai Châu hết sức nghiêm trọng. Trước tình hình như vậy, Trung ương Hội CTĐ Việt Nam đã hỗ trợ khẩn cấp 150 triệu đồng cho tỉnh Lai Châu để giúp cho người dân bị thiệt hại trong mưa lũ ổn định cuộc sống, khắc phục những khó khăn trước mắt. Đối với Hội CTĐ tỉnh Lai Châu, các ban, ngành địa phương đã tổ chức di dời dân đến nơi ở an toàn cũng như hỗ trợ nhu yếu phẩm ban đầu để hỗ trợ người dân ổn định cuộc sống trước mắt. Còn về lâu dài, trong giai đoạn hỗ trợ sinh kế người dân sẽ cần hỗ trợ giống cây trồng và đặc biệt là nhà ở an toàn. Qua khảo sát cho thấy nhu cầu nhà ở an toàn cho bà con vùng lũ là đặc biệt quan trọng. Hiện Hội CTĐ đang đánh giá thiệt hại và nhu cầu của người dân cũng như xác định hỗ trợ giai đoạn tiếp theo. Chúng tôi sẽ vận động các nguồn lực để cùng chung tay với bà con khắc phục hậu quả do thiên tai để lại.
(Theo Báo Nhân đạo và Đời sống)